Badania przenikania in vitro (IVPT)
Na podstawie rezultatów badania uwalniania API in vitro (ang. in vitro release test – IVRT) nie zawsze można wnioskować o zachowaniu leku po podaniu na skórę w warunkach in vivo. Wynika to z faktu, że środowisko skóry jest zupełnie odmienne od środowiska wodnego, w którym prowadzi się badanie uwalniania przez syntetyczne membrany polimerowe. Skóra ludzka zbudowana jest z dwóch podstawowych warstw, tj.: naskórka (epidermis) z warstwą rogową (stratum corneum) i skóry właściwej (dermis). Stratum corneum, dzięki ścisłemu ułożeniu zrogowaciałych komórek i lipidom znajdującym się w przestrzeniach międzykomórkowych, tworzy skuteczną barierę chroniącą organizm ludzki przed wnikaniem substancji egzogennych (w tym leków).
Badania przenikania API in vitro (ang. in vitro permeation test – IVPT) umożliwiają zrozumienie i optymalizację procesu wchłaniania leku przez skórę na etapie rozwoju farmaceutycznego postaci płynnej i/lub półstałej. IVPTs są kluczowym narzędziem do zrozumienia mechanizmu dostarczania leków do różnych warstw skóry. Wynika to z faktu, że proces dyfuzji biernej przez martwą warstwę rogową, która stanowi główną barierę dla penetracji API, przebiega podobnie w warunkach in vivo jak i ex vivo. Proces przezskórnej penetracji leków można badać w tych warunkach używając izolowanej skóry zwierzęcej lub ludzkiej. W ostatnich latach na znaczeniu zyskują również testy IVPT przez membrany imitujące barierę skórną (tzw. sztuczne skóry) w warunkach in vitro.
Według wytycznej CHMP/QWP/708282/2018 badania IVPT są niezbędne do ukierunkowania rozwoju formulacji i ustalenia biorównoważności względem produktu referencyjnego. Zoptymalizowane i zwalidowane testy IVPT o odpowiedniej sile dyskryminacyjnej, w połączeniu z opracowaniem formulacji zgodnie z paradygmatem QbD oraz podparte solidnymi badaniami IVRT w ramach „extended pharmaceutical equivalence”, istotnie zwiększają prawdopodobieństwo powodzenia zgłoszenia rejestracyjnego produktu leczniczego stosowanego na skórę.
Laboratorium GENERICA dysponuje zautomatyzowanym zestawem pionowych komór dyfuzyjnych Franza (firmy Hanson Teledyne Research) do prowadzenia badań zarówno IVRT jak i IVPT. Nasz zespół naukowców legitymuje się stosownym doświadczeniem w prowadzeniu badań uwalniania jak i przenikania API z produktów aplikowanych na skórę / błony śluzowe / do oka z zastosowaniem różnych modeli in vitro i ex vivo.